kadinlara karsi yapilan negatif cinsiyet ayrimcilik uzerinde cok
duruldugu halde uzerinde hic durulmayan ama yadsinamayacak kadar cok ve
onemli olan ayrimcilik ornekleridir:
- bosanma sirasinda cocuk
velayetinin cok ozel bir durum olmadikca babaya verilme ihtimali
olmamasi. baba mi daha iyi bir ebeveyn olur yoksa anne mi seklinde bir
degerlendirme yapilmamasi
- feminen olarak nitlendirilebilecek
yaklasimlari reddetmesinin beklenmesi. duygusal olarak hassas
olmalarinin, ya da korkak olmalarinin toplum tarafindan
kabullenilmemesi. toplum icinde aglamalarinin vb. genellikle alay unsuru
olmasi
- genellikle bir kadinla olan romantik iliskiyi baslatma sorumlulugunun erkege yuklenmesi
-
cop toplama, cati onarma, madencilik, insaatcilik, tehlikeli
kimyasallarla temas gerektiren isler ya da agir makine isleri gibi az
maasli ama cok tehlikeli islerin erkekler tarafindan yapilmasi.
-
ulkeleri, esleri icin olumu goze almalarinin beklenmesi. bunu goze
alamayanlarin toplum (hem erkek hem de kadin) tarafindan hor gorulmesi.
- cocukluktan baslayan sekilde ayni sucun cezasinin erkeklere karsi her zaman daha sert olmasi. (okulda dayak vb.)
-
felaket ve tehlike durumlarinda kadinlarin guven ve korumaya
alinmasindan erkeklerin sorumlu olmasi. "once kadinlar ve cocuklar"
soylemi...
- savaslarda sivil olumlerinde kadinlarin olmesine oranla daha kolay kabul edilebilmesi.
-
kavgadan kacmalarinin toplum tarafindan asagilik gorunmesi. erkeklerin
erkeklere uyguladiklari siddetin, erkeklerin kadinlara uyguladiklari
siddete gore daha kabullenilmis olmasi.
- yine cinsel istismara
ugrayan erkeklerin (cocuklukta, hapisanede vb) kadinlara gore sessiz
kalmak durumunda kalmasi. bu nedenle buradaki rakamlar konusunda ciddi
bir istatistik bile cikmasinin zor olmasi.
- bir kadinin cinsel tacizle sucladigi bir erkegin hayatini sadece bu suclamayla mahvedebilmesi.
-
bosanmanin genelde erkeklere pahaliya patlamasi: "kadin ev islerini
yapar ve duygusal olarak erkege destek olur, erkek para kazanir ve
kadinin ihtiyaclarini karsilar" tipindeki geleneksel evliliklerde
bosanma sonucu kadinin ev islerini yapmayi ya da duygusal olarak erkege
destek olmayi birakmasi ama erkegin kadinin ihtiyaçlarını karşılamaya
devam etmesi.
- kucuk hizmetlerin (eve birakmak, kapi acmak, agir bir
seyi tasimak, kadinin sandalyesini cekip oturtmak) centilmenlik olarak
etiketlenmesi ve yaygin olarak erkek gorevi olarak benimsenmesi
- is yasaminda daha uzun saatler calismasinin beklenebilmesi, sehir disina vb. gondermenin daha kolay olması.
-
kadin haklari ile ilgili calisan, arastirma yapan, savunan, farkindalik
yaratan, propagandasini yapan kitleyle karsilastirildiginda
savunucularinin cok az sayida olmasi.
- genellikle suc
potansiyellerinin toplum, mahkemeler ve polisler tarafindan daha yuksek
gorulmesi. polis siddetine ugrama ya da supheli etiketini alma,
tutuklanma, yolda durdurulma ihtimallerinin daha yuksek olmasi.
-
romantik iliskilerdeki secimlerde erkeklerin gorunuse ek olarak kariyer,
para ve guc ile de degerlendirilmesi. bunlara da sahip olmasinin
beklenmesi.
- cinsel taciz ile suclanma olasiliginin yuksek olusu.
yanlislikla kadinlar tuvaletine giren bir erkegin "sapik" olarak
etiketlenme olasiligi yuksekken, tersi durumun "yanlislik" oldugunun
hemen kabul edilmesi.
- anneler gununun babalar gunune gore daha cok ilgi cekmesi.
- ozellikle kadin calisanlarin az oldugu muhendislik vb. gibi alanlarda kadinlarin is bulma olasiliginin daha fazla olmasi.
-
kadinlarin maskulen ya da feminen bir giyim tarzi benimseyebilmesi
fakat kadinsi giyinen bir erkegin toplum tarafindan hor gorulmesi. bazen
kural olarak bunun boyle islemesi: ayni is yerinde ya da okulda
kadinlarin kupe takabilmesi ama erkeklerin takamamasi ya da okullarda
erkeklerin mutlaka kisa sacli olmasinin beklenmesi ama kizlarin ister
uzun ister kisa sacli olabilmesi.
- birinden yardim isteme durumunda yanit alma ihtimallerinin kadinlara gore daha az olmasi.
- kisa boylu olmalarinin hayatlari boyunca her konuda dezavantaj olmasi.
-
fiziksel olarak zorlayici sartlara girmek soz konusuysa erkeklerin
oncelikli olmasi. oturacak tek bir yer varsa toplum tarafindan once
kadina teklif edilmesinin beklenmesi.
- escinselligin kadinlara gore daha az kabul edilebilir olmasi. escinsel erkegin tum dillerde bir kufur olmasi.
-
gece kuluplerine yanlarinda bir kadin olmadan alinma ihtimallerinin az
olmasi. buyuk erkek gruplari olarak ise hic bir sansi olmamasi. buyuk
kadin gruplarinin ise tam tersi genellikle giris ucreti bile odemeden
kulube alinmasi.
- aldatan kadin durumlarinda erkegin cinsel yetersizliginin gundeme gelmesi.
kaynak: ekşi sözlük